Natuurgebieden & beheer

Zicht op een poel. Dit is herstel van natuur

Herstel en behoud van natuur

Uitzicht op een rij knotwilgen met daarvoor een boerenlandweg, dat is het Karhok.

Natuurbehoud: Ontwikkelingen in onze omgeving

De mens heeft een te groot beslag gelegd op de natuur

  • Bergeendkuikens

    Met een beetje geluk kunt u iets bijzonders waarnemen in de meertjes van De Hooge Weide: een paartje bergeenden met een grote hoeveelheid pulletjes van verschillende grootte!

    Bergeenden broeden in holen. In de duinen vroeger in konijnenholen. Waar ze nu broeden is voor de mensen van De Hooge Weide nog steeds een raadsel. Geen van de vrijwilligers heeft tot nu ooit een bergeendennest gevonden (toegegeven: er wordt ook niet actief naar gezocht). Dat ze er wel broeden wordt bewezen door de hoeveelheid kuikens die er nu rond zwemt.

    Soms kun je aantallen pulletjes zien die veel groter zijn als de 10-12 eieren van een bergeend. Dit komt omdat de vogels hun kleintjes dan uitbesteden aan andere ouders. Daardoor ontstaan klasjes van soms wel enkele tientallen pulletjes van meerdere ouderparen en van verschillende leeftijd.




  • Einde broedseizoen: Grutto’s fourageren

    Aan de randen van waterpartijen zijn hier en daar al groepen grutto’s te vinden. Aan de grootte van de snavels te zien zijn dit oudere exemplaren (de kuikens van dit jaar hebben nog een kort snaveltje). Omdat grutto-pullen nu meestal nog te jong zijn om ze al alleen te laten, zijn dit waarschijnlijk ouder-exemplaren die hun eieren of pullen op enige manier verloren zijn.

    In een groep van enkele tientallen staan ze bij elkaar, soms om te foerageren, soms staan ze ook maar een beetje te dutten. Op enig moment zullen zij echter op stijgen en gezamenlijk aan de reis naar het zuiden beginnen. In eerste instantie naar Spanje of Portugal, waarna een aantal nog verder zal reizen in de richting van Mali of Senegal.




  • Einde broedseizoen: opruimen vossenrasters

    Op enkele plekken zijn de vrijwilligers al begonnen met het opruimen van de rasters. Dit kan omdat de pullen al voldoende groot zijn en het hoge gras bovendien voldoende schuilgelegenheid biedt. Vossen hebben voorkeur voor eieren en /of kleine pullen. Als de rasters nog langer blijven staan groeit de vegetatie meer en meer het raster in en wordt het steeds lastiger om ze ongeschonden op te ruimen.

    De netten worden zorgvuldig nagekeken op beschadigingen en netjes opgerold en in de berging opgeborgen tot het volgende broedseizoen.




  • Helaas: pullen verloren

    Na enkele weken hebben we moeten constateren dat het echtpaar grutto’s, dat was geringd en van een zender voorzien, hun jongen hebben verloren.

    Aan de hand van de verplaatsingen konden we zien dat de vogels de eerste 10 dagen bij elkaar bleven en vlakbij de nestplaats bleven. Daarna veranderde dat. De vogels kozen meer hun eigen weg, maar maakten ook langere reizen naar onder meer de Hempolder en de Limmerkoog. Reizen waarmee zij onmogelijk nog over de jongen konden waken. Enige conclusie was nog: ze zijn hun pullen kwijt.

    Over de oorzaak valt alleen maar te gissen. Door camerabeelden weten we dat er geen vos op het terrein is geweest. Het moeten daarom vliegende predatoren geweest zijn. Deelnemers aan de excursie van afgelopen zondag hebben met eigen ogen kunnen aanschouwen hoe wreed de natuur dan kan zijn. Tijdens de excursie werden we afgeleid door alarmerende vogels. Kieviten en grutto’s waren in een fel gevecht met 2 mantelmeeuwen die bepaald niet zachtzinnig een kievitpul aan vielen.

    We vermoeden dat iets dergelijks ook met deze pullen is gebeurd. Een van de vogels bivakkeert nu al enkele dagen op De Kampen, de waterberging achter kasteel Marquette. De ander verblijft in de Zeevang, een polder bij het IJsselmeer. De vogels zijn waarschijnlijk al aan het “opvetten” om zich klaar te maken voor de reis naar Portugal of verder.

    Gelukkig zien wij echter ook (bijna) vliegvlugge grutto-pullen, kuikens dier de gevaarlijke eerste 4 weken hebben overleefd. Ze zijn herkenbaar aan de nu nog kortere snavel.




  • Succes: koekoeksbloem

    10 jaar geleden begonnen we voorzichtig zaad van de echte koekoeksbloem te verzamelen. Op onze knieën speurden we in het hoge gras naar de corona’s (ronde opening van de zaaddoos) van de planten in de wat zoutere bedding van het oude Oer-IJ. Het zaad schudden we uit, verzamelden dat en zaaiden dat later uit langs slootkanten.

    Daarmee brachten we wat zaad in in onze weilanden. Het jaar daarop konden we zaad verzamelen van onze eigen planten. Dat proces herhaalden we enkele jaren. Vorig jaar zijn we daar mee gestopt omdat we het idee hadden dat het voldoende was.

    Nu blijkt dat de werkwijze succes heeft gehad. Vrijwel op alle landen van De Hooge Weide zijn bloeiende echte koekoeksbloemen aangetroffen. Onderstaand een foto van de Noordermaatweg waar het paars van de vele bloemen een kleurrijk geheel vormt met scherpe boterbloemen en de (ook uitgezaaide en geplante) dotterbloemen.

    Overigens: de echte koekoeksbloem verschilt met de dagkoekoeksbloem: een familielid van de echte die veel wordt aangetroffen in onze duinen langs bosranden.




  • Nestbeschermers

    Van meerdere kanten kregen we bericht over een publicatie over een nieuw soort nestbeschermers voor weidevogels.

    Hartelijk dank voor uw tips. Daarmee kunnen we onze werkzaamheden alleen maar verder verbeteren.

    T.a.v. deze nestbeschermer: het lijkt in veel opzichten een geperfectioneerde versie van eerdere en nog steeds gebruikte nestbescherming.

    Vanuit De Hooge Weide zijn wij nog niet geheel overtuigd van het gebruik: In de weken dat er gebroed wordt biedt het voldoende bescherming tegen gevaar van bovenaf en tegen vossen. Anderzijds weten we uit ervaring dat zo’n nestbescherming ook juist weer predatoren aan trekt. Snel lerende vogels als meeuwen en kraaien weten vlug dat onder zo’n constructie zich de lekkere hapjes bevinden en zullen dan ook het weiland afspeuren naar een gemakkelijke maaltijd, waar zij via de buitenkant gemakkelijk bij kunnen.

    Tenslotte: het biedt bescherming in de ei-fase. Kuikens verlaten na uitkomen van het ei binnen 24 uur de nestplaats. Vanaf dat moment is het voor hen zaak goed te schuilen tegen allerlei gevaar.




  • Stuur je mooiste foto naar ons

    Close-up van Grutto in het gras.

    Met enige regelmaat ontvangen we prachtige foto’s gemaakt gemaakt door fotgrafen en fans in één van onze natuurgebieden. Afgelopen donderdag was deze mooie close-up van een Grutto in het gras door Anke Oudejans naar ons opgestuurd.

    Heb jij ook een mooie foto? Stuur hem door naar info@stichtingdehoogeweide.nl en we zullen de foto hier publiceren.




  • Huiskatten …

    De Hooge Weide werkt met wildcamera’s. Dat is nodig om de effectiviteit van de vossenrasters te kunnen toetsen. Als er een vos op camera zou verschijnen, kunnen dan direct maatregelen worden genomen. Enkele camera’s worden nu en dan op diverse plaatsen neergezet. Gelukkig werd tot dit moment nog geen vos gefotografeerd.

    Wat we wel op camera te zien krijgen zijn hazen (talloos), diverse eenden, grutto’s, kieviten, maar ook ratten.

    Het hoort er allemaal bij, het zijn de dieren die je mag verwachten. Dat geldt niet voor de kat op onderstaande foto. Helaas gebeurt het wel vaker dat huiskatten ’s nachts op de weilanden van ons weidevogelgebied komen.

    Wat veel mensen (nog) niet weten is dat deze katten zorgen voor een massaslachting onder jonge vogels. Er is berekend dat dit in deze tijd van het jaar zorgt voor 1,5 miljoen slachtoffers. Sneu, het is absoluut niet nodig. De Hooge Weide verzoekt daarom de kattenbezitters die in de nabijheid wonen hun katten ’s nachts binnen te houden. De vogels en vrijwilligers zullen hen dankbaar zijn.




  • Een echt echtpaar grutto’s!

    Pogingen om enkele grutto’s van een zender te voorzien gaan onverminderd door. Afgelopen week resulteerde dat in een nieuwe geringde en gezenderde vogel. Heel bijzonder want deze vogel bleek het mannetje te zijn van het eerder door ons gevangen en gezenderde vrouwtje.

    Voor zo ver ons bekend is dit de allereerste keer dat zowel het mannetje als het vrouwtje van een en hetzelfde nest gevangen werden.

    Het levert direct al bijzondere waarnemingen op: beide exemplaren blijken nogal “uithuizig”: ‘s nachts als het mannetje de eieren bebroedt gaat het vrouwtje naar de Hempolder om daar te foerageren. Andersom gaat het mannetje, terwijl het vrouwtje broedt, naar een nabijgelegen boerderij waar zij op het naastgelegen weiland haar kostje bij elkaar scharrelt.

    Opvallend omdat ze er beiden voor kiezen niet op het, beschermde, land van De Hooge Weide te blijven maar hun heil ergens anders te zoeken. Of zouden zij gewoon even de vleugels willen strekken?




  • Tranen in de ogen!

    Voor de boeren is het nu hard werken. Gras moet gemaaid, geschud en gehooid worden. Anders is er geen wintervoorraad en hebben de koeien niets te eten.

    Allemaal heel vanzelfsprekend. Ook in onze directe omgeving wordt hard gewerkt om voldoende binnen te halen. Er zijn inmiddels heel wat boeren die voor het maaien het land afspeuren voor nesten en/of pulletjes. De oudervogels geven door alarmerend gedrag duidelijk aan of dat het geval is. Deze boeren nemen maatregelen om vogelleed te voorkomen.

    Helaas moesten we ook deze week weer constateren dat niet iedereen die zorgvuldigheid in acht wil nemen. Vlak bij ons land zagen we weer iemand die met een zware tractor met links, rechts en voor een maaibalk van 3 meter het gras maaide. De zware machine raasde dus 9 meter breed en met zeker 25 km per uur over het land. Terwijl kieviten en grutto’s luid alarmerend rond de tractor scheerden ging het gras in keurig rechte banen tegen de vlakte. Eieren, kuikens, en al het andere onderweg ook!

    Als weidevogelbeheerder kun je dan niet anders dan met tranen in de ogen snel door te fietsen.